Historia
Ważna osada na szlaku handlowym między Rusią a Śląskiem. Osada lokowana na prawie magdeburskim, prawa miejskie uzyskała w 1412. Ważny ośrodek kalwinizmu i arianizmu. Doszczętnie zniszczony podczas Potopu Szwedzkiego. Podczas rozbiorów pod panowaniem pruskim, od 1809 w Księstwie Warszawskim.
Podczas wojny obronnej 1939 roku miejsce ciężkich walk 30 Dywizji Piechoty gen. Leopolda Cehaka. W odwecie za śmierć generała Dilla, doszczętnie zniszczone w dniach 1 września - 3 września przez lotnictwo niemieckie. Podczas okupacji miejscową ludność żydowską wywieziono do obozów koncentracyjnych.
Od lat 60. ponowny okres odbudowy. W 1994 Działoszyn ponownie otrzymał prawa miejskie.
Sławni ludzie
13 stycznia 1903 w Działoszynie urodziła się pedagog i powieściopisarka Irena Jurgielewiczowa (zm. 28 maja 2003 w Warszawie). Autorka m.in. powieści "Ten obcy" ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W 1928 uzyskała stopień doktora za rozprawę "Technika powieści Stefana Żeromskiego". Studiowała pedagogikę na WWP. Debiutowała w 1933 na łamach czasopisma "Wiedza i Życie" jako eseistka.
W okresie okupacji brała udział w tajnym nauczaniu uniwersyteckim. Była żołnierzem AK. Po powstaniu warszawskim przebywała w obozie jenieckim. Do kraju wróciła w 1946. W latach 1947-1950 prowadziła wykłady na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1950-1954 była kierownikiem literackim Państwowego Teatru Nowej Warszawy. Pracę zawodową rozpoczęła jako nauczycielka.
Inne znane osoby:
- o. Stanisław Kacper Kapiczyński (1821 - 1883) w 1862 r. został przeorem Jasnej Góry i był nim do 27.11.1864 r.,
- Zygmunt Glűksman - profesor Uniwersytetu we Fryburgu
- Stanisław Pytlewski (1865 - 1945) prezes Związku Młynarzy Polskich, redaktor czasopisma "Młynarz Polski"
Ważne wydarzenia z przeszłości
- 1411 - pierwsza informacja o Działoszynie mówiąca o istnieniu parafii
- 1412 - w dokumentach wystepuje miasto Działoszyn, własność Hińczów z Rogowa
- 1464 - poznajemy pierwszego działoszyńskiego Urzędnika - wójta Mikołaja
- ok. 1474 - właścicielami Działoszyna są Dorota, wdowa po Hińczy i Piotr Myszkowski
- 1487 - właścicielami miasta zostają bracia Hieronim, Jan i Jakub z Kobylan
- 1489 - wyłącznym właścicielem Działoszyna oraz m.in. Trębaczewa, Raciszyna, Szczytów zostaje Jakub Kobylański herbu Łodzia
- 1502 - król Aleksander Jagiellończyk nadaje miastu przywilej na 2 jarmarki i targi w każdą środę
- 1511 - Działoszyn rozciąga się na 51 łanach, jest najrozleglejszą miejscowością w powiecie wieluńskim
- 1515 - Jakub Kobylański funduje pierwszą księgę miejską
- 1525 - król Zygmunt I zmienia terminy jarmarków w Działoszynie na 25 marca i 27 września
- 1536 - budowa pałacu
- 1566 - po śmierci Krzysztofa Kobylańskiego, majętność działoszyńską otrzymuje jego siostra Jadwiga Łubnicka
- 1567 - król Zygmunt August potwierdza poprzedni przywilej na jarmaki i targi
- ok. 1590 - nowymi właścicielami Działoszyna zostają Męcińscy herbu Poraj
- 1655 - wojska szweckie gen. Burcharda Mullera niszczą miasto
- 1727 - Felicjanna z Rudzkich Męcińska funduje kolejna wagę miejską
- 1760 - budowa synagogi
- 1787 - Męcińscy fundują kościół parafialny
- II poł. XIX w. - Męcińscy przebudowują pałac, ogród, zakładają winnicę
- 1793 - w wyniku II rozbioru Polski, Działoszyn dostaje sie pod panowanie pruskie. Liczy wtedy 1294 mieszkańców i 142 domy
- 1803 - wielki pożar niszczy niemal całe miasto
- 1804 - dobra działoszyńskie stają się własnością Myszkowskich
- 1807 - Działoszyn wchodzi do Księstwa Warszawskiego
- 1815 - początek panowania rosyjskiego
- 1862 - dobra działoszyńskie kupił E. Wzdulski
- 1864 - uwłaszczenie, część dóbr przechodzi na własność mieszczan, pozostałość kupują J. Blankstein i M. Banasz
- 1870 - wchodzi w życie nakaz carski odbierający Działoszynowi prawa miejskie
- 1904 - utworzenie Towarzystwa Oszczędnościowo - Kredytowego
- 1915 - początek okupacji austryjackiej podczas I wojny światowej
- 1918 - odzysaknie niepodległości, Działoszyn w odrodzonym państwie polskim
- 1934-35 - budowa gmachu dla szkoły powszechnej (obecnie Szkoła Podstawowa Nr 1)
- 1.09 - 3.09.1939 - bombardowanie Działoszyna, walki 84 p.p., zajęcie przez Niemców
- 1945 - wyzwolenie spod okupacji niemieckiej, pierwszym po wojnie wójtem został Romuald Kiepurski, na cmentarzu wzniesiono pomnik pamięci poległych we wrześniu 1939 r.
- 1947 - powstaje Gminna Spółdzielnia SCh
- 1954 - reforma administracji - z terenu gminy Działoszyn zostały utworzone gromady Działoszyn, Raciszyn, Szczyty, Trębaczew
- 1956 - Działoszyn zostaje włączony do nowo utworzonego powiatu pajęczańskiego
- 1958 - oddanie do użytku kina Warta
- 1959 - oddanie do użytku nowej siedziby Prezydium GRN przy ul. Częstochowskiej, decyzja o budowie cementowni
- 1960 - zakończenie elektryfikacji całego Działoszyna, początek budowy Cementowni Warta I, zrekonstruowanie korpusu głównego pałacu Męcińskich
- 1962 - utworzenie Technikum Ekonomicznego dla pracujących
- 1962 - utworzenie Technikum Mechanicznego dla młodzieży
- 1964 - rozruch Warty I, oddanie do użytku Szkoły Podstawowej nr 2
- 1966 - oddanie do uzytku Ośrodka Kulturalno - Oświatowego
- 1971 - początek budowy Warty II
- 1972 - decyzja o utworzeniu Państwowego Zakładu Wychowawczego (obecnie Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy
- 1973 - utworzenie gminy Działoszyn, utworzenie Gminnej Szkoły Zbiorczej
- 1974 - rozruch Warty II, połączenie Warty I i Warty II w Łódzki KOmbinat Cementowo - Wapienniczy w Działoszynie
- 1975 - włączenie na nowo, utworzonego województwa sieradzkiego
- 1976 - otwarcie Domu Handlowego, uruchomienie Pogotowia Ratunkowego
- 1978 - oddanie do uzytku strażnicy OSP
- 1979 - obchody 75 lecia Banku Spółdzielczego
- 1982 - obchody 100 rocznicy utworzenia w Działoszynie Ochotniczej Straży Pożarnej
- 1984 - odsłonięcie pomnika Ofiarom Zbrodni Hitlerowskich na Ziemi Działoszyńskiej w latach 1939 - 1945
- 1991 - oddanie do użytku nowego budynku kina "Warta" i budynku Banku Spółdzielczego
- 1992 - oddanie do uzytku nowowczesnego budynku Ośrodka Zdrowia
- 1993 - oddanie do użytku budynku dydaktycznego dla Zespołu Szkół
- 1.01.1994 - Działoszyn ponownie miastem
Dane pochodzą z wydania specjalnego informatora "Głos Działoszyna"