Początki osadnictwa
Tereny gminy Działoszyn są bardzo słabo rozpoznane pod względem archeologicznym, tym niemniej dotychczasowe znaleziska wskazują na osadnictwo starożytne i wczesnośredniowieczne.
W miejscowości Draby, podczas badań w jaskini znaleziono kość długą niedźwiedzia jaskiniowego ze śladami obróbki narzędziowej. Znalezisko datowane jest na początek zlodowacenia Riss - ok. 240 tys. lat temu. Gdyby stwierdzono z całą pewnością, że obróbka ta była dziełem istoty rozumnej, byłby to najstarszy ślad pobytu praczłowieka nad górną Wartą i zarazem jeden z najwcześniejszych w Polsce.
W okresie ok. 10 do 8 tysięcy lat p.n.e. obszar gminy podlegał dość intesywnej penetracji ludzkiej. Po ustąpieniu lodowca z Polski środkowej, klimat był tu surowy, lecz pojawiła się roślinność charakterystyczna dla arktycznej tundry, wraz z nią pojawiły się stada reniferów, a za nimi przywędrowały tu pierwsze gromady ludzi, dla których zwierzęta te stanowiły główną podstawę utrzymania. Dowodem tego są liczne obozowiska koczujących łowców reniferów zakładane z reguły na grzbiecie najwyższej terasy pradoliny Warty, w miejscach piaszczystych i dobrze nasłonecznionych.
W późniejszych tysiącleciach (8 - 4,5 tys. lat p.n.e.) nastąpiło ocieplenie klimatu. Szybko zaczęły porastać lasy. Główną dziedziną utrzymania stały się zbieractwo, rybołówstwo i myślistwo. Ślady krótkotrwałego pobytu rybaków i myśliwych stwierdzono w Raciszynie.
Mało wiemy o późniejszym osadnictwie na naszym terytorium (4500 - 1800 lat p.n.e.) kiedy pojawili się najdawniejsi rolnicy. Nasz teren był mało przydatny rolniczo i z tej przyczyny omijany był przez pierwszych rolników. Około trzeciego tysiąclecia p.n.e. pojawili się nad górną Wartą osadnicy prowadzący koczowniczo-łowiecki i częściowo pasterski tryb życia. Należeli do kultury ceramiki grzebykowo-dołkowej i kultury ceramiki sznurowej. Ślady ich pobytu stwierdzono w Działoszynie.
Z okresu XVI - XV wieku p.n.e. - a więc początków epoki brązu znane są materiały w postaci drobnych ułamków naczyń z Bobrownik. Koniec epoki brązu i początek epoki żelaza (800 - 600 lat p.n.e.) zaliczany jest do kultury łużyckiej. Tego okresu dotyczą infomacje o cmentarzyskach ciałopalnych w Działoszynie.
Aktualnie brak jest danych potwierdzających osadnictwo od V w. p.n.e. do V w. n.e. z terenów gminy. Materiały archeologiczne potwierdzają osadnictwo w niedaleko położonych Toporowie i Przywozie. Również nic nie można powiedzieć o osadnictwie wczesnośredniowiecznym do XI wieku. Można jedynie przypuszczać, iż w XII - XIV wieku istniały osady w Działoszynie, Raciszynie, Bobrownikach. Bobrowniki, jako wieś służebna można zaliczyć do osad powstałych przed XIII wiekiem.
Fragment książki Teresy Szczerkowskiej "Działoszyn i okolice".